Vraag en antwoord

Wat wil de Privacy Coalitie?

De Privacy Coalitie wil dat er een eind komt aan het schenden van de digitale privacy van mensen. Steeds meer platforms en diensten verzamelen data van mensen, zonder dat die dat doorhebben. Wij willen die trend doorbreken.

1. We willen laten zien dat het anders kan! Er zijn legio alternatieve platformen en diensten die de privacy van gebruikers wel respecteren. Hier willen we meer zichtbaarheid aan geven. Zodat mensen een bewuste keuze kunnen maken.
2. We willen dat de overheid en organisaties die maatschappelijke impact willen hebben het goede voorbeeld geven.
3. We vragen de Kamer om kritischer te kijken naar het grootschalig verzamelen van persoonsgegevens. De huidige situatie is onwenselijk. De AVG werpt onvoldoende drempels op. We willen een toekomst waarin digitale privacy normaal is.
4. Tenslotte willen we de bestaande platformen inspireren om een ander pad in te slaan. Om verdienmodellen te kiezen die niet langer gebaseerd zijn op het verzamelen van persoonsgegevens.

Er is toch de AVG en er zijn toch nog meer wetten in de maak om dat op te lossen?

Met wetgeving en toezicht alleen gaan we dat niet redden. Wij roepen de overheid, maar ook bedrijven op om in actie te komen. Maak mensen bewust van de risico’s, geef zelf het goede voorbeeld en kies voor voldoende privacy vriendelijke alternatieven. Daarnaast moet er meer gebeuren om de gemiddelde burger bewust te maken van dreigingen en kansen in de digitale wereld.

De overheid zou het goede voorbeeld moeten geven en voorkeur geven aan partijen die privacy first opereren, dit kan door vaker launching customer te zijn, zelf privacy first oplossingen te gaan gebruiken en meer aan voorlichting te doen.

Mensen geven toch bewust hun data uit handen?

Mensen hebben geen idee wat ze allemaal uit handen geven. Er is een vaag besef maar bijna niemand is zich ervan bewust hoe erg het is. Er zijn apps die weten waar je bent, wat voor boodschappen je doet, welke nieuwsberichten je leest, hoe laat je gaat slapen, hoe gezond je bent etc.. En al die data kunnen worden doorverkocht en gekoppeld. Zo hou je geen privacy meer over.

De overheid doet daar toch ook aan mee door mensen te profileren?

Inderdaad, daarom pleiten we er ook voor dat de overheid zelf het goede voorbeeld geeft. Door niet zomaar data te verzamelen en te koppelen en mensen te profileren. Maar ook door geen diensten en platforms te gebruiken die de privacy schenden.

Welke platforms zijn de ergste schenders van privacy?

Je denkt natuurlijk meteen aan Big Tech: Facebook, Twitter, Google, TikTok etc.. Maar ook de overheid schendt zelf de regels (zie bijv. de AIVD en de belastingdienst). Maar er zijn allerlei apps die data over je verzamelen: parkeerapps, nieuwsapps, gezondheidapps, spelletjes, noem maar op.

Daarnaast helpen bijna alle websites deze platforms om de data te verzamelen. Alles dat je bekijkt op een website wordt doorgegeven, tenzij je de marketing cookies de-activeert. Maar dat is voor de meeste mensen niet duidelijk en ook te lastig. Het tracken van gedrag op internet zou eigenlijk overal standaard uit willen staan. Wil je toch dat je gedrag wordt gemonitord om zodoende gerichte advertenties te ontvangen, dan zou je daar zelf voor moeten kiezen.

Wat bedoelen jullie met privacyvriendelijke alternatieven?

Er zijn inmiddels veel platforms en apps die heel bewust de privacy van gebruikers respecteren. Die zouden we met zijn allen veel vaker moeten gebruiken. En overheden en bedrijven kunnen het goede voorbeeld geven. Voorbeelden: Signal als alternatief voor Whatsapp, PublicRoam voor openbare WIFI punten, Quodari als eerlijk communicatiekanaal.

Een paar van die alternatieven zijn lid van jullie coalitie. Is het niet gewoon een handige marketing truc?

Enkele van deze aanbieders zijn lid van de coalitie omdat ze onze visie delen dat de digitale privacy beschermd moet worden. Het fundament van hun dienstverlening is data privacy, ze hebben gekozen voor een ander verdienmodel. Er zijn ook veel organisaties die zelf geen dienst aanbieden, zoals Privacy First. Of denk aan de Consumentenbond, Stiching Donateursbelangen, SIDN, SURF, Platform Burgerrechten, de UvA, Universiteit Leiden (eLaw), TU Delft (Watermining) die ook deel zijn van de coalitie.

Bij jullie zit ook Quodari, dat een concurrent wil worden van Facebook. Die hebben toch commercieel belang?

Het belang van de leden van de coalitie is primair een maatschappelijk belang. We willen meer aandacht voor 'privacy first’ alternatieven. Quodari is een platform dat op geen enkele wijze de data en content van gebruikers commercieel gebruikt. Het verdienmodel is gebaseerd op abonnementen, niet op het vermarkten van persoonlijke informatie.

Vindt u dat Facebook etc. nog wel bestaansrecht hebben?

Zeker wel, maar dan moeten ze hun business model aanpassen. Nu zijn ze volledig afhankelijk van advertentie-inkomsten, waarvoor ze de data van gebruikers afhandig maken. Het zal heel lastig zijn voor hen om het roer om te gooien.

Wat gaan jullie doen na het aanbieden van het manifest aan de Tweede Kamer?

We zouden graag verder in gesprek gaan met de commissie Digitale Zaken en hopen dat de Tweede Kamer binnenkort een technische briefing organiseert om met aanbieders van privacyvriendelijke alternatieven in gesprek te komen. Zodat er allereerst meer kennis en bewustwording is binnen de Tweede Kamer. Daarbij zullen we ook spreken over concrete voorstellen (zie hieronder).

We krijgen heel veel reacties van organisaties en bedrijven die zich bij ons willen aansluiten. Dus u gaat komende tijd zeker vaker van ons horen.

Tenslotte: ook de politieke partijen zelf zouden de handschoen moeten oppakken en met ons in gesprek gaan over wat zij zelf kunnen doen.

Wat zouden overheden en andere organisaties concreet kunnen doen?

Het goede voorbeeld geven. Concreet kan je denken aan:

• alle steden en gemeentes privacy-vriendelijke openbare wifi punten
• alle gemeentes (ook andere instanties en scholen) een privacy vriendelijk communicatiekanaal
• een richtlijn voor iedereen in de politiek en overheid: overstappen op bijvoorbeeld Signal ipv Whatsapp voor de professionele communicatie
• IT beleid overheid: privacy boven 'gratis'
• bewustzijnsprogramma inzake 'gevaren' en 'oplossingen' (ook integreren in opleidingen, scholen)
• stimuleren van innovatie en ontwikkeling (=fondsen, bijv RVO) van privacy-vriendelijke oplossingen